14. Van Payyavoor naar de Himalaya 7 apr - 24 jun

Van Kerala naar Delhi

Zo, na 2 maanden Payyavoor zetten we onze reis voort. Vanuit het zuiden gaat onze tocht via het midden des lands naar het uiterste noorden, naar het prachtige Ladakh.

Na een mooie afscheidsdag met oma op de berg Paithalmala (1372 meter) en een bezoekje aan een prachtig huisje en tuin van mensen die daar op de berg wonen, wordt het tijd om het wonderschone Payyavoor echt te verlaten. De eerste dag dat we wegrijden gaat het onderweg regenen, voor het eerst! Eindelijk wat koelte! We rijden weg door de prachtige groene heuvels en koffieplantages van Karnataka. Toevallig komen we langs het ons wel bekende en geliefde Hampi. Na ons huwelijksfeestje bestuurden we hier samen met vriend Floor al eens zelf een dagje de autorickshaw, het jaar daarvoor kwamen we er met ons drietjes al heerlijk tot rust en Douwe vierde er 23 jaar geleden al eens de jaarwisseling. Natuurlijk lassen we dus ook nu weer een relaxte tussenstop in met de zegening van de olifant en een heerlijk zwemmetje in de rivier die we al zwemmend over steken. In Hampi staan talrijke eeuwenoude ruïnes en tempels uit het vroegere Vijayanagar rijk. Zo mogelijk nog mooier is eigenlijk het wonderlijke landschap van Hampi dat gekenmerkt wordt door haar enorme grote mooie rotsblokken.

De eerste paar dagen hebben we nog wel regen in de middag met af en toe fikse onweersbuien. Ja, de moesson komt eraan! Maar hoe verder we naar het noorden komen, des te heter lijkt het te worden. Nadat we ‘s ochtends in de dierentuin van Solapur voor openingstijd een privé rondleiding genieten langs de luipaarden en krokodillen, stoppen we aan het eind van de middag in Aurangabad bij een groot universitair en medisch complex, waar we een heerlijke duik in het gemixte zwembad kunnen nemen, waar groepen oud en jong fanatiek zwemles krijgen. Helaas worden we midden in de nacht weggestuurd, omdat we voor een meisjesstudentenhostel op het terrein geparkeerd staan. De meisjes worden goed beschermd. We rijden de stad uit in het donker over smalle kronkelweggetjes met groot vrachtverkeer en grote bussen. ‘s Nachts rijden over dit soort weggetjes is toch echt een uitdaging al verliezen we juist overdag voor de tweede keer deze week een buitenspiegel door een aanrijding op de smalle weggetjes.

Wij zijn onderweg naar Delhi en doen een traditioneel hindoezwemmetje in de heilige 1289 kilometer lange Narmada rivier die het zuiden van het noorden van India scheidt. Er zijn veel dingen om te zien. We besluiten om tijgers te spotten in het Ranthambore National Park. We wandelen door het oude, magnifieke kasteel en worden lastig gevallen door honderden apen, die de appels uit onze handen grissen. De volgende dag gaan we in de regen mee op safari. Er zijn heel veel auto’s. We moeten een zone uitkiezen, waar we veel mooie herten zien, maar helaas geen tijgers. In de middag in een andere zone hebben we meer geluk. We zien een slapende tijger vlakbij in de bosjes. Wat spannend, en een geweldige ervaring. Gelukkig wordt de tijger niet wakker en bespringt hij ons niet.

Na het zien van de tijger willen we nog iets groots en majestueus van India zien. We gaan naar de Taj Mahal. Een overweldigende grafsteen van prachtig wit glanzend marmer! Een mogol heeft dit laten maken in de 17e eeuw voor zijn geliefde overleden vrouw. It’s al in the name of love.... Anna-Beitske raakt hier niet uitgedanst!

Die nacht mogen we helaas niet bij de boeddhisten staan, dus rijden we maar een stuk verder, een vogelpark in bij het Keetham Lake. En ja hoor, ook hier zien we iets Indiaas grandioos: een megagrote slang steekt heel langzaam de weg over en glijdt op zijn dooie gemakje onder de struiken. Waarschijnlijk een koningspython. Veilig vanuit de camper kunnen we dit gevaarlijke beest aanschouwen. Helaas mogen we hier ook niet blijven en worden we weggestuurd.
Na alle Indiase grootmachten genieten we ook enorm als we gastvrij bij een onbekend gezin worden uitgenodigd om mee te ontbijten. We kunnen geen woord met ze wisselen, maar er wordt muziek gemaakt en Anna-Beitske krijgt zelfs de verlegen tienermeisjes aan het dansen.
Douwe bekijkt nog snel even de eeuwenoude verlaten stad, Fatehpur Sikri. Voor AB en mij is het te heet, we kijken liever hoe de varkens en koeien over de vuilnisbelt struinen en weggejaagd worden door de honden.....

Delhi

Wanneer we in Delhi aankomen op goede vrijdag, vragen we meteen ons Iraanse visum aan. We overnachten bij de India Gate, tussen de tenten van de arme straatverkopertjes die met AB spelen. Mij werken ze op de zenuwen, want ze zijn niet meer bij de camper weg te slaan. We willen meteen weer de stad uit en een lang weekend Pasen en mijn verjaardag vieren in een koel hillstation, zoals bergdorpen hier genoemd worden. Helaas gaan de remmen kapot en lijkt het ons niet verstandig om de bergen in te rijden zonder goede remmen. We hopen ter plekke een garage te kunnen vinden. De garagist zegt dat hij het wel kan maken, maar na uren wachten worden we toch nog ergens anders toe doorverwezen. En zo besluiten we zelf maar terug te rijden naar Delhi om de juiste remblokken te halen. Dit is echter makkelijker gezegd dan gedaan. Douwe, die al het verkeer overal ter wereld aan kan, krijgt het zelfs op zijn heupen als we tussen de handkarretjes door de kleine straatjes van oud Delhi rijden. En dan hebben ze ook nog nergens ons model remblokken, ook al zeggen ze van wel.

Dus noodgedwongen moeten we in Delhi blijven. Als verjaardagscadeautje kies ik een mooi guesthouse uit met een schitterende tuin en zwembad. We kunnen hier in de tuin staan en genieten van een paar dagen lekker luieren aan het zwembad en het heerlijke eten wat voor ons gekookt wordt. Dan wordt het echt tijd om een goede garage op te zoeken. Uiteindelijk vinden we een garagist vlak bij de Lotus tempel die het voor ons laat maken. We mogen op zijn erf staan en gaan vandaar met de metro de stad in. Het is leuk om de stad op zo’n manier te leren kennen. De hitte slaat echter toe en ik heb toch echt een hotelkamer met airco nodig. Deze vinden we in het oude toeristengedeelte Paharganj, weer een andere wijk van Delhi. Ondertussen blijkt ons visum voor Iran te blijven hangen in het systeem en wordt ons ten zeerste geadviseerd om het via een vaag toeristenbureautje natuurlijk tegen een commissie uit Iran te doen. Terwijl het op de heenweg juist heel makkelijk ging. Na meerdere keren langs te gaan bij de ambassade wordt de aanvraag uiteindelijk juist verwerkt. En de commissie die betaald is aan het toeristenbureautje wordt netjes door de bank na onderzoek aan ons teruggestort. Vanwege de sancties mogen we geen betalingen aan Iran doen. Gelukkig is de aanvraag al verwerkt.

Nu de remblokken in de maak zijn en het wachten is op de visa hebben we de tijd om gezellig bij mijn nicht op bezoek te gaan in Inderpuri. Het is gezellig om weer bij ze te zijn, we worden lief en warm onthaald. Ze wonen in een prachtige Indiase volkswijk met een zeer drukke winkelstraat. Anna-Beitske vindt het heerlijk om weer in een echt huis te zijn en leuk om met Shanty, Dileep en Summit te dollen.
In Delhi gaat AB voor het eerst sinds lange tijd weer naar de bioscoop (Uglydolls). Ze vindt het geweldig en komt er dansend weer uit. De eerste keer was ook in India maar dan twee jaar geleden met oma naar een film over Mahatma Ghandi. Na een paar dagen ontvangen we nieuwe remblokken uit Nederland, zitten er inmidddels zelf gemaakte remblokken op de camper en hebben we onze visa. We kunnen weer door en het hete Delhi verlaten.

Hillstations

We gaan de koelte opzoeken in het noorden, in de prachtige hillstations, en uiteindelijk de Himalaya in. Op de Summer Hill in Shimla ontmoeten we de lieve tiener en zanger Aryan en zijn moeder en zusje met wie Anna-Beitske heel erg leuk speelt, totdat het kleine meisje horrorfilms op de mobiel gaat kijken. We beklimmen de berg naar de tempel van de grote Hanuman God.

Op het sportveld van Mandi zien we de opbouw voor een campagnebezoek van Modi, de huidige minister-president aan de grote stad. Het hele plein is vol met politie. Het zijn de grootste en langste democratische verkiezingen ter wereld (en ook nu heeft Modi weer met zijn hindoepartij gewonnen). We mogen er een nachtje tussen staan. In de avond wordt er nog volop door de bevolking gesport en bewogen. Prachtig om zo midden tussen de activiteiten te staan en ook maar even een balletje mee te trappen. Midden in de nacht luisteren we via de radio naar Ajax, die helaas net de finale niet haalt.

De volgende dag rijden we snel door naar Dharamsala, eigenlijk MCLeod Ganj. De woonplaats van de Dalai Lama. Toevallig begint er een Russische lezing door de Dalai Lama de volgende dag en het lukt ons net op tijd om ons hiervoor aan te melden en tussen de vele duizenden boeddhisten is het een eer om de Dalai Lama van dichtbij te zien. Hij wordt aanbeden, mensen huilen en knielen voor hem en ik heb het gevoel dat ik als buitenstaander dit alles aanschouw en in me opneem.

Deze hillstations zijn stuk voor stuk schilderachtige stadjes in de bergen met een heerlijk klimaat. Een aanrader om naar toe te gaan.

Kashmir

Dan maken we ons op om naar het o zo gevaarlijke Kashmir te gaan. Kashmir was vroeger een toeristenoord, maar door de onrusten zijn er nog maar weinig mensen die het aandurven om er heen te gaan. We rijden eerst door Jammu, wat ook prachtig is. Het blijkt dat onze simkaarten hier niet werken wegens veiligheidsredenen. Ook zien we veel militaire complexen langs de weg. De weg naar Kashmir schijnt een roadblock te hebben vanwege landslides. Het is vooral filerijden en stilstaan. Iedereen laat dit gelaten over zich heen komen. Na een nacht in de file gaan we toch eerst maar even de bergen van Patnitop in. Wat is het hier mooi, we maken een mooie wandeling. Na 2 dagen gaan we toch weer de weg op. Het verkeer ondervindt toch nog problemen van landslides, maar langzaam komen we toch bij de tunnel die uitkomt in Kashmir!

Het is wel spannend omdat er soms nog wel onrusten zijn. We zien veel militairen op straathoeken staan en ook zijn er ontzettend veel militaire compounds. Maar het is er ook ontzettend mooi. We gaan naar het erg toeristische Pahalgam, wat veel weg heeft van een Oostenrijks bergdorpje. Iets verder in de rustigere Aru Valley vinden we een plekje tussen de vele pony’s. De Indiërs moeten vermaakt worden, dus er worden ontzettend veel ponyritjes aangeboden aan maar een handjevol toeristen. Wij zijn wat actiever en maken zelf wandelingen de bergen in waar prachtige hutjes staan van de herdersfamilies die er wonen. Als we na een paar dagen door willen gaan, blijkt er een ‘hartal’ te zijn. Tijdens de onrusten zijn er mensen vermoord en nu is het hele district in een soort van staking, shutdown. Dit wordt ons verteld door een groepje jongens die dan ook niet naar school hoeven. Ze nodigen ons uit om mee te gaan, want ze gaan op een berg een zangclip opnemen. Het is heel leuk om te zien, maar de zang klinkt niet heel mooi. Tussendoor zien we ze af en toe gaan bidden. Kashmir is vooral islamitisch. Als Douwe iemand groet met namasté, wordt hij verbeterd met salaam aleikum. De Kashmiri die wij spreken zijn verdeeld, sommigen willen graag bij Pakistan horen, anderen vinden dat ze Indiaas zijn. Maar alle Kashmiri zijn trots op hun mooie Kashmir en voelen zich bovenal Kashmiri! Anna-Beitske speelt op een mooi stuk bergwei met de vele buurkindertjes. Ze vinden onze camper allemachtig interssant. We worden ‘s avonds bij een arm gezin thuis uitgenodigd. Het is ramadan. We krijgen de traditionele zoute thee voorgeschoteld, waar je van moet houden. AB valt in slaap op het tapijt waar we allemaal op zitten. Op hout wordt het eten gekookt en hier slaapt men ook. Als we willen gaan, blijkt wel dat ze op ons rekenen met eten en dat ze voor ons koken. Heel lief, hartverwarmend.

De volgende ochtend hopen we dat de hartal over is en wagen we ons naar Srinagar te begeven, we komen dan ook langs de plekken waar de onrusten waren. Het is wel spannend, maar de Kashmiri stellen ons gerust. Toeristen worden met rust gelaten. De Kashmiri vinden het allemaal allemachtig mooi en prachtig dat wij er zijn. Ze zijn vooral boos op de Indiase media dat die Kashmir zo slecht in het nieuws zetten, waardoor de toeristen er wegblijven. Als wij bij het beroemde Dal Lake in Srinagar aankomen, zien we ook hoe toeristisch het hier is geweest. Er zijn ontzettend veel houseboten en vele leegstaande en vervallen hotels. In een paar hotels heeft zelfs het leger zijn intrek genomen als checkpost. Gelukkig zijn er nog wel wat toeristen, vooral Indiërs zelf. We doen mee aan het toeristengebeuren en nemen een shikara voor een tochtje over het prachtige meer. De floating market is helaas vooral gericht op de toeristen. Er komt steeds een ander bootje naar ons toe om ons iets aan te bieden. We verblijven in de tuin van het Swiss Hotel, waar de vriendelijke eigenaar dol is op overlanders. AB kan er heerlijk voetballen met de grotere jongens.
Nog leuker is het om op de dam te staan midden in het Dal Lake, tussen de vissende mannen, waar AB hard tussendoor fietst en er ook praatjes en vriendjes maakt met de volwassen jongens.

Srinagar - Leh

Na een bezoek aan de mooie Mogul tuin Nishat gaan we de beruchte reis maken Srinagar - Leh - Manali, die vooral bij Douwe al lang hoog op zijn lijstje staat. We zijn er nu toch en ook nog in de juiste periode van het jaar. De route is bekend om zijn hoge passen en voert door de sneeuw. De weg is gevaarlijk en maar enkele maanden per jaar begaanbaar en dat is niet geheel toevallig nu!

We komen eerst langs Sonamarg. Dit betekent letterlijk meadow of gold (weide van goud). Door de vele hotelletjes langs de weg, is het minder mooi dan verwacht. Maar als we een wandeling naar de gletsjer Thajiwas maken, zien we goed de schoonheid van dit gebied.

De eerste pas waar we over heen moeten is Zoji La! En dit is meteen een grote vuurdoop. Vlak voor de pas nemen we een afslag aan de Sindh rivier. Hier start in juli een grote hindoe pelgrimstocht hoog de bergen in naar een Shiva tempel in een ijsgrot, de Amarnath cave. Wij worden echter tegen gehouden door het leger omdat het nog niet open is, jammer. We fietsen maar in de regen langs de mooie Sindh rivier, ook leuk om te doen (op het moment van schrijven is de veiligheidssituatie precies hier zeer onduidelijk. Er zou een terreurdreiging zijn op dit megapopulaire hindoepelgrimsoord in het islamitische Kashmir. Toeristen en pelgrims worden dringend verzocht Kashmir te verlaten en de Kashmiri zelf slaan grote voorraden voedsel in).

Als wij de volgende ochtend weer de weg op gaan, is het gelukkig vrij rustig. De weg was verhard, maar nu komen we bij een lang onverhard stuk. De weg is smal, we hopen maar dat we geen tegenliggers tegenkomen. De weg is steil, de afgronden diep. De weg is nat, het regent en het is ontzettend glad, modderig met veel slib en sneeuw waarin we geregeld tot aan het chassis in wegzakken. De weg is bochtig, met zigzag bochten. Eigenlijk is onze camper niet geschikt voor dit traject, we hebben alleen aandrijving op onze voorwielen. Maar als we zien dat er minibusjes langs rijden en zelfs een paar vrachtwagens, gaan wij er ook voor. Het is een spannende rit! Af en toe lijken we de grip te verliezen. Het is zelfs zo spannend dat Douwe al in zijn broek schijt als ik aanbied om te rijden als hij het te eng vindt. Maar controlefreak als hij is, wil hij het stuur letterlijk niet uit handen geven. Zelfs niet als ineens een veldmuisje uit de vallei over zijn voet en het gaspedaal trippelt. En dan ineens rijden we langs sneeuw, zijn we boven op de pas, Zoji La (3528), waar een gezellig winters plaatje heerst met warme chocolademelk en sleeën en sneeuwscooters. Pfffff, wat een weg. We rijden maar snel door, want we moeten over nog meer passen.

De andere passen onderweg zijn wel hoger, maar een stuk minder eng dan de Zoji La pas, wat later blijkt de beruchtste pas te zijn van Srinagar naar Leh vanwege de waterscheiding (veel sneeuwval en steile afgronden). Het wordt ook gezien als een scheiding tussen de groene Kashmirvallei en het Tibetaanse Hoogland. We rijden nu door een verlaten berglandschap en komen langs vele militaire bases. Maar ook langs prachtige kloven en kleine stenen bruggetjes. Hier ontmoet ik toevallig een vrolijke jongen die ons zijn net geplukte gras en champignons geeft, voor in de soep.... Haha gras en champignons....In het stadje Drass, genoemd naar de gelijknamige rivier, zien we voor het eerst weer gewone bedrijvigheid en het alledaagse leven. Gelukkig is er ook een mechanicien, die ons kan helpen met het vastmaken van de stabilisatorstang die door het slechte wegdek los is gegaan.

We hebben alle tijd en doen rustig aan om goed te kunnen wennen aan de hoogte. We bezoeken het Kargil War monument, waar we even stilstaan bij de oorlog. Deze Srinagar - Leh highway loopt vrij dichtbij en parallel aan de Line of Control tussen het Indiase en Pakistaanse Kashmir. En hier is in het verleden heel veel gevochten. Wanneer AB toch wat ziekjes wordt, doen we een extra rust dag op een prachtig oud militair terrein waar nog steeds veel bunkers staan en lokale meisjes nieuwsgierig naar ons toekomen. Hemelsbreed staan we 5 km van de Pakistaanse grens. Het is niet gek dat er in dit gebied zoveel legertroepen zijn, waar al flink veel jaren om gevochten is. Het is een prachtig bergachtig gebied en ik kan me heel goed voorstellen dat beide landen willen dat dit onder ze valt. Kargil is een prachtig gelegen stad en de weg is nog steeds prachtig. We rijden langs Mulbekh waar een mega boeddha in de rots is uitgekerfd. Dit luidt mijns inziens de overgang van het Islamitische Kashmir met het boeddhistische Ladakh in. Vanaf hier zien we ook weer lange haren en blote armen bij de vrouwen en daarmee voelt het vrijer. We komen over Namki La en Fatu La, deze laatst pas is de hoogste van deze route: 4108 meter. Gelukkig zijn de wegen een stuk beter dan de Zoji La.

We rijden door het lieflijke Lamayuru en zijn in het maanlandschap. Van hieruit maken we een pittige dagwandeling over een pas van 3730 meter hoog: Prikti La. Zelfs voor AB is het laatste stukje naar de top te zwaar: “Papa, ik kan echt niet meer”. Ze mag de laatste 100 meter op de schouders van Douwe. En wat zijn we trots als we de top halen!! AB-tje met haar 4 jaar, die zo’n grote wandeling maakt op zo’n grote hoogte. Als we na de afdaling in het berggehucht Shilla uitgenodigd worden op de thee valt ze bijna om van vermoeidheid. Deze vallei is prachtig, de volwassen kinderen van deze familie komen hier graag in hun vakantie uit de steden Delhi en Shimla naar toe. Ze wandelen met ons mee naar Wanla, waar weer auto’s kunnen rijden. Ze nodigen ons uit om hun prachtige klooster te komen bekijken, maar dit klimmetje kunnen we AB niet meer aandoen en we gaan een lift zoeken terug naar onze camper.

Achter op een pick-up worden we weer thuis gebracht, waar een enthousiast gezin uit Chennai, Tamil Nadu, onze camper uitgebreid komt bewonderen. Zij zijn met hun 2 piepjonge dochters in 2 weken met de auto een rondje India aan het doen van Tamil Nadu naar Ladakh, 7000 km, wat betekent dat ze voornamelijk in de auto zitten.

Na nog een nachtje in dit wonderschone bizarre maanlandschap rijden we door mooie kloven en bergen en rijden dan ineens weer langs de Indus. Hier is zij een krachtig stromende indrukwekkende bergrivier. En eindelijk bereiken we dan Leh! Het is hier prachtig met veel Indiase toeristen. Het is Douwes hoogtepunt, hoog in de Indiase Himalaya. Douwe droomt hier al 20 jaar van en bereikt het nu uitgerekend met de camper. De reis heeft zijn doel bereikt!

We wandelen door het centrum en bezoeken het Leh paleis met de vele terrassen met prachtige uitzichten. Maar het is toch nog niet genoeg voor Douwe. Er moet nog een trektocht worden gemaakt. Mijn voorstel om een tweedaagse tocht te doen wordt van de tafel geveegd met het argument om de mooiste tocht hier te maken en dat is de Markavalley trek; een tocht hoog in de bergen waar normale mensen 5 dagen over doen. We zijn inmiddels goed geacclimatiseerd en we kunnen overnachten bij homestays onderweg. Dus we gaan er voor. Ik heb AB meerdere ongeluksverhalen (ze is dol op ongeluksverhalen) verteld over mijn huttentochten met mijn wandelvriendinnen in de Europese bergen, dus AB is erg enthousiast geworden en heeft er zin in.

Markhavalley trektocht

We worden door een taxi afgezet in het prachtige Chilling en wandelen in een rustig tempo deze trek. AB vindt het het leukst om te overnachten in de huisjes. We slapen dan bij de lokale bevolking thuis en krijgen bij ze eten vooral rijst met dahl en chappatti’s en natuurlijk heel veel thee. Het is mooi om te zien hoe simpel ze leven. Het is alleen wel erg gecommercialiseerd: we moeten het dubbele afrekenen van wat ze in Leh tegen ons zeiden. Het is nog vroeg in het seizoen en er zijn niet al te veel toeristen. We wandelen langs de Markha rivier en komen langzaam steeds hoger en hoger. De laatste nacht voor de pas slapen we tot AB’s plezier in tentjes op de prachtige hoogvlakte. En als kers op de taart is daar ook een groep ezels die AB de volgende dag naar de top brengt!!! De Kongmaru La op 5130 meter hoogte! On top of the World!!! Voor mij is de klim natuurlijk zwaar en ik arriveer ook pas een klein uurtje later. Dan moeten we ook snel weer naar beneden omdat AB toch last lijkt te krijgen van hoogteziekte. Gelukkig had Douwe op de top de taxi kunnen bellen. Ja, daar is bereik -in tegenstelling tot in de rest van de gehele vallei- en aan het eind van de dag staat de taxi klaar in het eerst volgend dorpje waar weer auto’s kunnen komen, Chogdo. Wat een wonderschone, maar zeer pittige trek was dit! Gelukkig konden we het in eigen tempo doen en hebben we er een week over gedaan.
De Himalaya is prachtig!!

Leh - Manali

Weer terug in het prachtige Leh! Bijna iedereen die hier komt, maakt een tour over ‘s werelds hoogste motorweg en gaat naar de Nubra vallei en het Pangong Lake, een groot zoutmeer, op de grens van Tibet en India. Wij overwegen het ook, maar als we horen dat het leger de weg tussen Leh en Manali eindelijk sneeuwvrij heeft gekregen en de weg open is, besluiten we de noordelijke tour te laten schieten en deze indrukwekkende route te nemen om Leh weer van de andere kant te verlaten. Daar komt ook nog bij dat wij als buitenlanders ons moeten registreren en dat sommige wegen voor ons gesloten zijn, die voor echte Indiërs wel open zijn. De Leh - Manali highway is nog korter open dan de Srinagar - Leh highway. Als we net onderweg zijn en de Indus willen verlaten, worden we al tegen gehouden door politie, die ons vertelt dat de weg weer gesloten is, omdat er weer een meter of vijf sneeuw gevallen is op een pas. We gaan toch door en doen het lekker langzaam aan en stoppen naast enorme gompa’s.

De volgende dag vervolgen we deze prachtige weg en komen we onder andere over de hoogste pas: Taglang La, 5328!!!! Hier doen we zoals beloofd aan AB een sneeuwballengevecht. En dan moeten we maar snel weer door, want het is niet verstandig om lang op deze hoogte te blijven. We gaan over de prachtige hoogvlakte More Plains. We overnachten in Pang, met nog steeds het bericht dat er een pas gesloten is. Gelukkig kunnen we wel verder want andere passen, Lachung La en Nakee La zijn wel open. Daarna volgen de Gataloops, een afdaling met wel 21 haarspeldbochten. Het landschap is adembenemend. En dan bereikt ons het bericht dat de volgende pas weer open is. Als we door imposante sneeuwwanden omhoog rijden, vertelt een politieagent op de brommer ons in gebroken Engels, dat er nu even een roadblock is vanwege een accident. Het leger is bezig om de weg vrij te maken. Het leger onderhoudt de wegen hier in de regio. Het zal een paar uurtjes duren, maar verder is de weg goed, vertelt hij ons. Ons wordt geadviseerd om terug te gaan, maar eigenwijs als we zijn, gaan we toch maar door. Ook van tegenliggers krijgen we het advies om terug te gaan. Het zijn ijzig bochtige weggetjes waar we overheen moeten, heel smal en erg slecht wegdek. En na weer een bocht stuiten we plotseling op een hele trits auto’s. Omdat deze route pas open is, zijn we de drukte ver voor en hebben we onderweg maar weinig ander verkeer gezien. En nu staan we ineens in de file. Van de andere wachtenden horen we dat er 2 vrachtwagens op elkaar zijn gebotst en we moeten wachten totdat een sleepwagen van het leger ons kan passeren. Dus we wachten ook maar. En we wachten en we wachten. Als het gaat schemeren, draaien veel auto’s en minibusjes weer om om de nacht wat lager door te brengen. Wij zijn al redelijk geacclimatiseerd op deze hoogte, hebben rustig aan gedaan en kunnen deze hoogte makkelijk aan. De weg terug naar het laatste tentenkamp is erg slecht, dat willen we niet weer doen. Tussen de andere toeristen, Indiërs, wordt het een gezellige nacht, die voor ons vrij normaal is, maar een luxe in vergelijking voor de anderen. Wanneer de zon weggaat, daalt de temperatuur meteen en wordt het ijskoud. De mensen maken vuurtjes en slapen in hun auto. We delen veel water uit en ook nog aardig wat diamox, pillen tegen hoogteziekte. Wij kruipen onder onze donzen dekbed en zien wel wat de volgende ochtend ons brengt.

De volgende ochtend is het een gezellige boel zo langs de weg. De mensen zijn wel wat meer moe en hebben een koude nacht achter de rug. Je moet wel een avontuurlijke inslag hebben om dit te doen. We ontmoeten moderne jonge mensen uit Bombay, die eten mee hebben en op het ergste zijn voorbereid. Maar ook vrij traditionele mensen die met een minibusje een leuke toer hebben geboekt en de volgende dag een vliegtuig in Delhi moeten halen. De weg is echter nog steeds niet vrij... Anna-Beitske heeft nu wel even de tijd om lekker heen en weer te fietsen.
Pas tegen het middaguur komen de legersleepdiensten langs gereden en kunnen we met gejuich door!

Vol goede moed en tussen de bevriende andere auto’s in gaan we verder. Meteen blijkt dat onze camper hier eigenlijk niet geschikt voor is. We komen niet omhoog. De weg is te slecht met diepe gaten, er ligt te veel sneeuw en ijs, het is te steil en te smal. Zo veel factoren (en de politieman noemde dit dus goed...). Ik sjacher een paar jongens die ons helpen met duwen en zo komen we toch verder. We komen langs de ongeluksplek en gelukkig zijn er een paar jongens, onze vrienden uit de auto’s voor en achter ons, die het verkeer regelen want je moet hier geen tegenligger hebben. Ondertussen schieten er nog wel een paar motoren langs en zelfs wat fietsers! Gelukkig worden we door de auto voor ons gewezen op een klein bordje, onopvallend in de sneeuwwand dat we de pas: Baralacha La (4890 meter) hebben gehaald!!

We besluiten om niet uit te stappen en meteen door te gaan, niet wetend wat er nog gaat komen en wetend dat we de zwakste schakel zijn in deze karavaan. Nadat we een mooie afdaling hebben gehad, sluiten we weer achter aan in de rij. Er is een waterval over het gatenkaas-wegdek heen waar veel auto’s vast komen te zitten. Maar het lukt ons zelfs om dit obstakel te nemen!

Daarna wordt het allemaal wat makkelijker. De kale grote bergen veranderen in lieflijke bergen met alpenweiden en steile akkertjes met diepe kloven. We komen zelfs weer langs normaal bewoonde dorpen. Na een gezellig nachtje op het pas opgezette campinggrondje gaan we ons opmaken voor de laatste pas. Erger dan de vorige kan haast niet. Maar we krijgen stukken glad, steil en kapot wegdek waar we net zo hard weer naar beneden glijden. Maar toegegeven met uitzonderlijke stuurmanskunsten weet Douwe toch het juiste pad te vinden en vervolgen we de besneeuwde zigzag naar de Rohtangpas op 3977 meter. Hier komen we ineens honderden Indiase toeristen tegen in skipakken die als Teletubbies in de sneeuw rollen. We blijven hier een nachtje om deze feestelijke toeristische Indiase amusement te aanschouwen boven op een puntje van de bocht. Onder in het dal ziet Douwe al een eenzame fietser. Anderhalf uur later is ze boven bij ons in de bocht. We moedigen haar enthousiast aan en dus stapt ze even af voor een lekker bakje warme thee met als resultaat dat wij ‘s nachts eindelijk weer een logeetje hebben tot grote vreugde van Anna-Beitske. De volgende ochtend gaat ze als het tijd wordt op haar dooie akkertje toch maar weer verder naar Leh. Ze is pas aan het begin van deze tocht, maar petje af hoor voor deze Spaanse bikkel Noemí!!!

Wij besluiten om lekker tussen de Indiase toeristen te gaan glijden in de sneeuw en oei wat schuiven we hard op onze billen naar beneden. Het is een druk bezocht gebied en het is ook niet gek dat mensen uit de snikhete gebieden van India op 4 uur rijden, hier komen afkoelen in de sneeuw. Nu we de laatste pas ook uitgebreid gedaan hebben, kunnen we door naar ons eindstation van deze tour: Vashist, het voordorp van Manali. Hier bevindt zich een heetwaterbron en de Indiërs hebben er natuurlijk een tempel om heen gebouwd. We kunnen hier een heet bad nemen, en daar zien we erg naar uit. AB en ik gaan ons uitgebreid wassen tussen de hindoevrouwen en lekker poedelen in het vrouwenbad wat ook echt superheet is. Al in Douwe’s oeroude Lonely Planet ergens uit een vorig millennium staat al dat dit gehucht bekend staat om zijn laidback sfeer. En ja hoor, ineens zitten we tussen de vele oude en jonge backpackers van het type oude hippie die zich diep in de Indiase cultuur inzuigen en prat gaan op yoga, meditatie, ayurveda en ashrams. In Douwes oude boek staat al de waarschuwing dat -ook al groeien ze hier overal als onkruid: de wietplantjes,- dat marihuana toch illegaal is. Met nog een mooi wandelingetje naar een watervalletje is onze ‘vakantie’ Srinagar -Leh -Manali tour afgelopen en kunnen we terug kijken op een waar hoogtepunt in de hoge Himalaya!

Naar de grens

We maken ons op om India te gaan verlaten. Zowel Douwe als de camper mogen niet langer dan een half jaar in India blijven en aangezien we met kerst India zijn binnengekomen, is het nu tijd om weg te gaan. Anna-Beitske en ik zijn ‘Overseas Citizens of India’ (OCI), wij hebben een lifelong visum. Bij veel grote toeristische attracties worden we gezien als Indiërs en hoeven wij het lokale tarief te betalen, terwijl Douwe tot grote frustratie het foreigner tarief moet betalen, wat in sommige gevallen wel eens 40 keer zoveel is. Vaak willen ze van mij wel bewijs zien, met als argument “You don’t talk like an Indian, Madam!”

We rijden door de uitlopers van de Himalaya. Het is zo mooi! We komen weer door Mandi en ons rondje is volbracht. We ontbijten op het mooie grote sportveld en doen meteen onze ochtendsportactiviteiten tussen grote groepen jonge (aankomende) politievrouwen die een selectiesportdag lijken te hebben.
Kronkelend rijden we de bergen uit, onze routeplanner lijkt niet altijd een snelle doorgaande weg aan te geven. We worden van deze route letterlijk kotsmisselijk, maar hé, de omgeving is schitterend en daar gaat het om! We komen door het leefgebied van grote apenkolonies. Ze zijn erg leuk om te observeren, maar we zijn inmiddels toch ook wel bang geworden voor deze wilde dieren die ons fruit en pakjes drinken zo uit onze handen hebben gegrist in eerdere ontmoetingen.
In de stad Hoshiarpur merken we dat we de koele bergen echt achter ons hebben gelaten en dat we terug zijn in de alledaagse hitte van India. We maken een tussenstop bij de mechanicien om nieuwe spiegels op de camper te bevestigen. We kunnen goed meekomen in het verkeer van Pakistan en India, alleen de spiegels hebben het zwaar te verduren gekregen en zitten nog vast geplakt met ducktape. We brengen de nacht door buiten de stad op de akkers, waar we door dronken buurtbewoners worden gewaarschuwd dat het niet veilig is om hier te overnachten. De enigen die ons ‘s nachts lastig vallen zijn zij. Zij komen meerdere malen op de camper kloppen, en hebben ook hun vrouw opgehaald die wel meer Engels spreekt, om ons te waarschuwen dat het hier niet zo veilig is. Verder hebben we een rustige nacht. In de ochtend kan Anna-Beitske een koel bad nemen in hun waterbak.

Dan gaan we naar de grensstad Amritsar. Amrits is nu op vakantie, de hitte in de camper is niet te harden, dus we staan bij een guesthouse met zwembad, waar we lekker kunnen afkoelen. De volgende avond wordt onze laatste avond van ons verblijf in India. Dit gaan we feestelijk afsluiten! We rijden vast naar de grens, de Wahga border met Pakistan en wonen de sluitingsceremonie bij vanaf de Indiase zijde. Er komen duizenden mensen op af en het is alsof er een cricketwedstrijd wordt gespeeld tegen Pakistan. Elke dag weer. Het publiek is uitzinnig en in beide landen wordt er hard tegen elkaar op gejuicht: “Pakistan zindabad!” “Hindustan zindabad!!” Ik ben erg blij om aan de Indiase kant te zitten. Hier is het publiek erg gemixt en kleurrijk. Terwijl aan de andere kant van de hekken een tribune is met alleen maar mannen in de traditionele Pakistaanse pakken. De paar vrouwen die er zijn, dragen bijna allemaal een hoofddoek of zitten onder de burka. Aan onze zijde zijn er heel veel vrouwen bij elkaar gescharreld om mee te doen aan de vlaggenshow. Ik heb het idee dat Pakistan nog een tijdperk achter loopt wat betreft de gelijkheid tussen man en vrouw. En hier is te zien dat India al ver op weg is naar deze gelijkheid. Ik krijg er een brok van in mijn keel. De ceremonie zelf is leuk om te zien en ziet er heel erg grotesk uit. Het is natuurlijk geen kleinigheid, het sluiten van de grens, elke dag weer tussen deze 2 nucleaire grootmachten, die vroeger 1 waren en enkele weken na de meest recente spanningen en beschietingen over en weer.

We blijven op de grens slapen en kunnen de volgende ochtend rustig de grens overgaan, precies een half jaar na aankomst. Dag mooi India!!!