16. Iran (8 juli - 15 juli)

Al bij de grensovergang van Pakistan naar Iran heb ik het moeilijk. Pakistan is zo’n mannenland waar vouwen het liefst binnengehouden worden. Iran lijkt veel moderner, er zijn hier op straat al veel meer vrouwen te zien dan in Pakistan. Maar bij de grens word ik boos, als Douwe mij er op blijft attenderen dat ik mijn hoofddoek op moet. Ik wil dit moment zo lang mogelijk uitstellen. Wanneer een douanebeambte ons mee naar binnen neemt en mij gebaart dat ik de hoofddoek op moet, is er geen ontkomen meer aan. Ja hoor, we zijn weer in Iran!! En op zich is die hoofddoek nog niet eens zo heel erg, als deze maar niet verplicht zou zijn. En in deze afschuwelijke hitte is het helemaal een marteling. Zo moeten vrouwen dus beschermd worden tegen vieze geile mannen! Wat een barbaarse cultuur. Alles ter bescherming van onze vrouwen... En Douwe maar zeggen dat het me mooi staat....

Enfin, Iran dus.

We worden weer hartelijk welkom geheten bij de grens. Er is hier zelfs een meneer speciaal aangesteld om toeristen door de douane-formaliteiten te leiden en te helpen in tegenstelling tot de heenweg aan de Azerbeidzjaanse grens, waar het één grote warboel en geld aftroggeling was.

Aangezien we op de heenreis al een groot deel van Iran hebben gezien, kunnen we nu zonder grote stops door de hitte heen scheuren direct naar Teheran. We hebben in Delhi een -niet voor toeristen bestaand- double entry visum geregeld, zodat we eventueel nog even vanuit Iran de straat van Hormuz kunnen oversteken naar het Arabisch schiereiland om op familiebezoek te gaan in de Verenigde Arabische Emiraten. Maar gezien de oorlogsretoriek tussen Trump en het Iraanse regime en het feit dat het zowel hier als aan de overkant tussen de 40 en 50 graden is, besluiten we om van dit plan af te zien.

Op mijn lijstje staat echter nog het authentieke Iraanse bergdorpje Abyaneh (of zoals wij als woordspeling op Vi-nee-ja zeggen: AB-ja-nee) waar het een stuk koeler is dan in het zuidelijke woestijngebied. En dus gaan we naar Abyaneh en wat is het mooi! De huizen zijn roodgekleurd en de mensen lopen rond in traditionele klederdracht. Natuurlijk is het heel erg toeristisch. Middenin het dorp op de parkeerplaats zijn de andere toeristen. Iraniërs wel te verstaan. Ze zetten gewoon een tent op (iedereen heeft het zelfde model) op de parkeerplaats, spreiden een kleed uit en picknicken en kamperen er. De volgende ochtend wordt het allemaal weer netjes opgeruimd. We zijn dus niet de enigen hier die op een parkeerplaats overnachten. De volgende dag hangen we de hangmat boven een koele bergstroom en genieten we van onze schitterende picknickplek alvorens we naar Teheran gaan.

‘s Avonds laat komen we aan in het ons zo geliefde parkje, wat de vorige keer onze standplaats was. Vooral Anna-Beitske heeft hier erg naar uit gekeken: naar het parkje, naar Hoessein, de parkwachter, naar het water geven van de bloemetjes, naar de speeltuin, naar de bevriende gezinnen. En dus mag ze bijna middenin de nacht nog even spelen in de speeltuin. En ze is niet de enige, de speeltuin is vol met kinderen. Vanwege de hitte overdag speelt iedereen hier ‘s avonds laat.

De volgende dag moet er snel internet geregeld worden. Ik zit in een sollicitatieprocedure bij een oude werkgever en heb na eerdere contacten in Pakistan en India nu nog één videogesprek. En wanneer dit ook positief verloopt, heb ik per 1 oktober een baan!!
Blij gaan we op bezoek bij onze vrienden Shabnam en familie, waar we altijd vrolijk en gastvrij worden ontvangen. We mogen de was meenemen en douchen en vaak eten we een hap mee. Tijdens het diner horen we dat een wederzijdse vriend recentelijk is opgepakt wegens grootschalige alcoholsmokkel. Toch even slikken want de straffen hier (lange gevangenisstraffen en zweepslagen) zijn bepaald niet mals en bovendien waren wij zelf vorig jaar ook een gezellig dagje mee als dekmantel op hun zelfgebouwde smokkelcamper. Ondertussen vinden Shabnam en ik het leuk om in het grote Laleh park lekker te wandelen. Het is er erg druk met heel veel actieve Iraniërs, die er de koelte opzoeken: skaten, fietsen, rennen, dansen, volleyballen, badmintonnen, schaken, chillen, een hapje eten of op een andere manier proberen te doen alsof ze in een normaal land leven met een normaal regime. Want dat ontbreekt eraan in dit land: een normaal regime! En dat lijkt een groot deel van de bevolking ook als een dagelijkse nachtmerrie te ondergaan. Onderling durven ze hun onvrede alleen met goede en gelijkgezinde vrienden te delen. Online durft slechts een enkeling met groot gevaar voor represailles kritiek te uiten. Maar tegen buitenlanders (die niet zoals journalisten continue begeleid worden door een mannetje van het ministerie van informatie) uit vrijwel iedereen de diepgewortelde onvrede. ‘Iran is een geweldig land!’ luidt het vrijwel altijd identiek, ‘alleen politiek is het ziek, rot, verrot of gestoord,’ voegt vrijwel iedereen er ongevraagd aan toe. En dat begint al bij de grens: door de eerste douaniers en door de eerste militairen die het stuk voor stuk heerlijk lijken te vinden zo nu en dan gewoon eens tegen iemand te kunnen zeggen wat ze vinden. Het gebeurt tijdens ontmoetingen in het park, bij het benzinestation, in de winkel, bij vrienden thuis of in het zwembad. Zelfs als daar alleen maar militairen hun baantjes trekken -of liever: in het ondiepe keuvelend rondjes lopen).

Als Douwe de volgende ochtend heel vroeg gaat zwemmen in het militair zwembad, voel ik gestommel aan de camper. Ik denk dat Douwe al terug is, maar als ik hem roep en hij niet reageert, ga ik kijken. Ik zie AB’s fiets op straat liggen. Mijn mountainbike is er niet meer!!! Ah gejat. Ik heb de tranen in mijn ogen staan van woede. Ik bel op advies van de buren de politie. We hadden gisteren al een man met een groot mes langs zien lopen in het park, maar daar verder geen acht opgeslagen. Alle Iraniërs houden van picknicken, dus daarom zou hij wel een mes bij zich gehad hebben....

De buren zeggen dat het wel in orde komt, de politie hier is machtig en er hangen overal camera’s. Helaas nemen die camera’s niet op en moeten we de fiets als verloren beschouwen. De buren bieden ons een troostontbijt aan. Het zijn onze oude vrienden van de heenreis. Het is fijn om bij ze te zijn. Helaas is Ali op de dag, dat wij Teheran ruim een half jaar geleden verlieten, plotseling gestorven. Een van zijn dochters vertelt ons dat wij zijn laatste gasten waren en dat dit gelukkig een heel vrolijke avond was met dans en zelfgebrouwen wijn en dat hun vader gelukkig was. Zijn achtergebleven echtgenote kust de foto’s die wij hebben meegenomen van deze prachtige avond hartstochtelijk. De 3 prachtige volwassen dochters runnen nu gedrieën de drukkerij van hun vader. Vooral ook omdat veel gezinnen afhankelijk zijn van de inkomsten, kunnen de meiden het niet over hun hart verkrijgen om het bedrijf op te heffen. De economie van Iran is het laatste half jaar flink achteruit gegaan en door de sancties gaat het ene na het andere bedrijf op de fles. De meiden vertellen dat het regime ook een stuk strenger is geworden. Een half jaar geleden liepen ze nog rebels met ontblote haren en de hoofddoek op hun schouders over straat, maar nu doen ze de hoofddoek weer netjes op, wanneer ze de deur uitgaan. Ze willen geen gevangenisstraf riskeren zonder proces. Ze vertellen dat er veel meiden worden opgepakt de laatste tijd en niemand weet wanneer ze vrij komen.
Ze moeten flink aanpoten om het bedrijf draaiende te houden en snappen nu dat hun vader vaak gestresst moet zijn geweest. Op het balkon staan wat ontspannende wietplantjes en stiekem deden de meiden en moeder er vroeger wat van in de thee van vaderlief, zodat hij zich toch wat meer ontspande. Als de buurman langs kwam, deden ze uiteraard alsof ze niet wisten wat voor magische planten ze hadden staan, want alles wordt binnen de eigen muren gehouden en niemand is te vertrouwen, zelfs de eigen buren niet. Weer ben ik me ervan bewust en trots om een vrije Nederlandse te zijn. De beide bevriende families hebben ook ten tijde van de revolutie het een en ander meegemaakt. Niet vrijheid was toen belangrijk, maar veiligheid. Hierdoor kon het Iraanse regime met harde hand optreden en zo de mensen onder de duim houden.

De dames hebben het helaas te druk om met ons naar hun strandhuis aan de Kaspische Zee te gaan. En aangezien ik binnenkort een werkend leven ga leiden, besluiten we om alvast een stukje westwaarts richting huis te gaan. We rijden via een stadscamping in Tabriz naar Bazargan, de grens met Turkije, waar we weer een prachtig uitzicht over mount Ararat hebben!